Bakı. Trend:
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin (BƏƏ) sənaye və qabaqcıl
texnologiyalar naziri və COP28-in prezidenti Sultan Əl Cabir
çərşənbə axşamı günü ötən il iqlim konfransı çərçivəsində təsis
edilmiş İtki və Zərər Fondunun İdarə Heyətinin ilk iclasındakı
çıxışında iqlim tərəfdaşlığı tərəflərini bu fəaliyyəti tərəqqi
üzərində qurmağa, davamlı, iqlim dəyişikliyinə ən həssas olan
ölkələrə kömək etməyə çağırıb.
Trend “Emirates” agentliyinə istinadən xəbər verir ki, Sultan Əl
Cabirin sözlərinə görə, COP28-də Fondun fəaliyyətə başlaması ilə
bağlı razılaşmanın təqdim edilməsi iqlim tərəqqisi üçün böyük bir
irəliləyiş olmaqla yanaşı, daha çox iş görülməsini tələb edir. O
əlavə edib:
“Gəlin, tam fəaliyyət göstərən bir fond vasitəsilə bu tərəqqiyə
nail olacağımıza inanaq. Bakıda COP29-da təsdiqlənəcək Fond,
tezliklə vəsaitləri bölüşdürən davamlı, müsbət, sosial-iqtisadi
gələcək naminə onilliklərə təsir edəcək”.
COP28-in prezidenti qeyd edib ki, iqlim məsələləri üzrə zərər və
itkilər ilk dəfə 1991-ci ildə COP-un gündəliyinə salınıb və Fondun
yaradılması üçün otuz ildən çox vaxt keçməsinə baxmayaraq, iqlim
dəyişikliyi prosesi hələ də səngiməyib.
“İndi dünyanın hər bir bölgəsi həssasdır… iqlim dəyişikliyinin
təsirləri aydındır. Hər yerdə həyat və yaşayış vasitələri üçün
təhlükə yaranıb”, – deyə Əl Cabir vurğulayıb.
BƏƏ xarici işlər nazirinin enerji və davamlılıq məsələləri üzrə
köməkçisi Abdulla Balalaa isə bildirib ki, tərəflər COP28-in ilk
günündə 30 ildən sonra itki və ziyana görə maliyyələşdirmə
tədbirləri və Fondu təsis edərək tarix yazdılar.
Onun sözlərinə görə, iqlim dəyişikliyinə xüsusi həssas olan
inkişaf etməkdə olan ölkələri dəstəkləmək üçün bütün tərəflər
arasında qlobal həmrəylik lazımdır və Şura bu mandatın iddialı
şəkildə yerinə yetirilməsində mühüm rol oynayır.
İqlim dəyişikliyinin mənfi təsirlərinə qarşı xüsusilə həssas
olan inkişaf etməkdə olan ölkələrə yardım edəcək Fondun fəaliyyətə
başlaması və kapitallaşdırılmasına dair razılaşma COP28-in ilk
günündə qəbul edilib.
İtki və zərərin maliyyələşdirilməsi tədbirləri üçün cəmi 792
milyon ABŞ dolları vəd edilib, onun 662 milyonu bu günə qədər Fonda
girov qoyulub, eyni zamanda, bu vəsaitin 100 milyon dolları BƏƏ-nin
payına düşür.
Əl Cabir vurğulayıb: “Bu, yaxşı bir başlanğıc idi, amma kifayət
deyil. Mən bütün imkanlı tərəfləri konkret öhdəliklərlə çıxış
etməyə çağırıram. Gəlin bu Fondu möhkəm, səmərəli edək”. Onun
sözlərinə görə, Fond həssas icmalardakı real insanlara iqlim
təsirlərindən qorunmağa kömək etməlidir, həmçinin uzun müddət üçün
onların həyatı və dolanışıq vasitələrini yaxşılaşdırmalıdır.
İtki və zərər istiləşmənin cari səviyyələri fonunda həssas
icmalara artıq əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir. Bu qruplar
tufan və daşqınlar, kənd təsərrüfatı məhsuldarlığının azalması və
dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi kimi ekstremal hava hadisələrinin
çoxalması halları ilə üzləşir.
İdarə Heyətinin üzvləri müxtəlif millətləri və iqlim
dəyişikliyinin təsiri ilə bağlı təcrübələri təmsil edirlər. Şura
üzvlərinə inkişaf etmiş ölkələrdən, Asiya-Sakit okean hövzəsi,
Afrika, Latın Amerikası və Karib hövzəsi dövlətləri, inkişaf
etməkdə olan kiçik ada dövlətləri və ən az inkişaf etmiş ölkələrdən
nümayəndələr daxildir.
